Πρωτη ομως, γυναικα που βραβευθηκε το 1909 με Νόμπελ Λογοτεχνίας ηταν η Σουηδη συγγραφέας Selma Lagerlöf (1858-1940). To Νόμπελ στη Selma Lagerlöf δωθηκε πεντε μολις χρονια πριν την εκλογη της και στην Σουηδική Ακαδημία, το αρμόδιο όργανο για την επιλογή των υποψηφιων για Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ενω στη Σουηδια υπηρξε και παραμενει μια απο τις πιο διασημες συγγραφεις, ισως στο εξωτερικο αναγνωριζει κανεις περισσοτερο τον τιτλο του βιβλιου της: Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον, (Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige), μαλλον το πιο γνωστο της εργο και αυτο που της χάρισε το Νομπελ.
Ποια ομως πραγματικα ηταν η συγγραφειας Selma Lagerlöf και ποια η σχεση της με τις γυναικες ;
Ποια ομως πραγματικα ηταν η συγγραφειας Selma Lagerlöf και ποια η σχεση της με τις γυναικες ;
Ήδη από το 1942, η βιογράφος της, Elin Wagner, υπογράμμισε τη σημασία που ειχαν οι φιλίες με τις γυναίκες στη ζωή της Lagerlöf. Δεν ήταν μέχρι το 1990, παντως, όταν η τεράστια συλλογή των ιδιωτικών επιστολων της Lagerlöf τέθηκαν στη διάθεση του κοινού και ετσι έγιναν γνωστες περισσοτερες πληροφορίες σχετικά με τη ζωη της που φυσικα επηρεασε και το εργο της.
Oι επιστολές της Lagerlöf προς την Sophie Elkan, Du lär mig att bli fri (Με διδασκεις να είμαι ελεύθερη), που δημοσιεύθηκαν το 1992, μιλουν για μια παθιασμένη ιστορία αγάπης που ξεκίνησε το 1894 και προφανώς παρέμεινε η πιο σημαντική σχέση της ζωής της Lagerlöf μέχρι τον θανάτο της Elkan το 1921. Η Sophie Elkan ηταν συγγραφέας με καταγωγη εβραϊκή απο το Göteborg (Γκέτεμποργκ), και συνοδεψε την Lagerlöf σε ταξίδια της στην Ιταλία, στην Ιερουσαλήμ, και την Αίγυπτο. Η Selma Lagerlöf στο μυθιστόρημα Ιερουσαλήμ (1901), με την εξης αφιερωση: " στην Sophie Elkan, σύντροφο μου στη ζωή και τα γράμματα."
Υπηρξαν και αλλες γυναικες, ομως, οι οποιες ανταγωνίζονταν για την ευνοια της Selma, οπως η Valborg Olander, που διδάσκε στο κολέγιο στην πολη Falun, ίσως και η πιο σημαντικη αντίπαλος της Elkan.
Η σχεση της Selma με την Valborg Olander προκαλουσε σκηνές ζηλοτυπιας, σύμφωνα με τις επιστολες. Ποσο ομως η αγάπη της Selma Lagerlöf για τις γυναίκες επηρεασε τη γραφή της;
Οι ιστορίες αγάπης στα μυθιστορήματα της είναι ετεροφυλόφιλες, αλλά συχνά επικεντρώνονται στις συγκρούσεις, τα αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα αγάπης και την παραβίαση των ορίων. Τα πρωτα διηγηματα της απεικονίζουν την απαγορευμένη αγάπη της Margareta Celsing για τον Altringer στο Gösta Berling´s Saga, (1891). Σε αυτό το έργο, κάθε πρόσωπο που φιλά τον Gösta Berling διατρέχει τον κίνδυνο να εξοστρακιστει.
Για την Lagerlöf, ο δρομος της αγάπης δεν ειναι ποτέ ομαλος. Σε καθε της βιβλίο δραματοποιεί τα εμπόδια που φρασσουν το δρομο της. Στο βιβλιο της Bannlyst (1918), The Outcast, για παράδειγμα, ο ήρωας είναι ενας άνθρωπος, ο οποίος μετα απο περιπετειες βρίσκει τελικα την αγάπη.
Σε αντίθεση με άλλα μέρη της Ευρώπης, το 1864 η Σουηδική νομοθεσία κατά της ομοφυλοφιλίας περιλαμβανε και τις γυναίκες. Oι ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ ενηλίκων δεν νομιμοποιηθηκαν, παρα μόλις τέσσερα χρόνια, μετά το θάνατο της Lagerlöf. Το νομικό και κοινωνικό στίγμα που συνδέεται με την ομοφυλοφιλία επηρεασε σίγουρα το έργο της και ισως γι αυτο αναφερει συχνα τις ανησυχίες της για τον εξοστρακισμό και τους ανθρωπους στο περιθωριο.
Η φραση "the love that dare not speak its name" που χρησιμοποιουσε η Selma σε γραμματα της προς την Sophie Elkan, οταν η Selma εργαζοταν σαν δασκαλα στη πολη Landskrona στη νότια Σουηδία (1885-1895) και συχνα επισκεπτοταν την Κοπεγχάγη, πιθανον να ήταν πολυ διαδεδομένη φραση στην ομοφυλοφιλική υποκουλτούρα της Ευρώπης τοτε και ισως η Lagerlöf, τη χρησιμοποιουσε ως κρυφο συμβολισμο στα γραπτά της.
Βλέπω στην Κοπεγχάγη, εγραφε στα γραμματα της, τόσες πολλές σχέσεις μεταξύ γυναικων που θα έπρεπε να προσπαθήσουμε να βρουμε τι θέλει να μας πει η φυση με αυτό; Και γιατί να μην μπορουν ολοι οι ανθρωποι να αγαπούν οποιον θελουν σε τετοιο βαθμο;
Σε μια καλή της φίλη η Selma καποτε εξομολογηθηκε για τη βραβευση της με Νομπελ:
"Από τότε που εφθασα εδω και κατεπληξα τον κόσμο, εμφανίζομαι σε όλες τις εφημερίδες της Σουηδίας και αναγνωρίζομαι σαν ιδιοφυία, αντι για τρελλη, νομίζω ότι πλεον μπορώ να αναπνέω ελεύθερα. Ποτε δεν υπηρξα τοσο περηφανη οσο τώρα, αλλά είναι και μια μεγάλη ανακούφιση για μενα που επιτέλους γνωρίζουν ποια και τι είμαι".
Η παρεξηγημένη, κουτση και σιωπηλή κοπέλα, απο τη περιοχη Värmland, είχε καταφερει να δείξει τον αληθινό εαυτό της στο κοσμο.
Σημ.
Πηγες :
wikipedia
Nobelprize.org
Πολύ ωραίο ποστ. Δεν ήξερα αυτή την πτυχή της ζωής της!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια την Χέρτα Μίλλερ παρεμπιπτόντως, δεν γνωρίζω τίποτε. Είναι πιό γνωστή στην Σουηδία;
Ιφι μου,
ΑπάντησηΔιαγραφήΙσως λιγοι ξερουν αυτη τη πλευρα της ζωης της Selma, αλλα παντως πιστευω οτι ειναι ενδιαφερουσα, επειδη η ομοφυλοφιλια τοτε δεν ηταν ουτε καν στη Σουηδια, αποδεκτη, ετσι η λογοτεχνια ηταν πολλες φορες το μοναδικο διεξοδο...
Οσο για την Herta Müller δεν ηταν γνωστη εδω. Ακουσα παντως οτι οσα (λιγα) βιβλια της υπηρχαν σε βιβλιοπωλεια, ηδη εξαντληθηκαν!
Καλησπέρα,
ΑπάντησηΔιαγραφήΕνα από τα παιδικά μου βιβλία. Θυμάμαι ακόμα καλά το ταξίδι με το χήνο, δεν θυμόμουν καθόλου το όνομα της συγγραφέως. Μπράβο σου για την ανάρτηση! Αύριο περιμένω, βάσιμα πιστεύω, να μας "πεις" για το νόμπελ Ειρήνης. Που απονεμήθηκε σ' αυτόν, πως τον λένε να δεις, α Ομπάμα.
τον νιλς και τα ταξιδια του τα ξεραμε ολοι νομιζω .... για την σελμα πολυ λιγα :)
ΑπάντησηΔιαγραφήθενκςςςς :)
Λογοτεχνίες και μπούρδες.
ΑπάντησηΔιαγραφήBarack rules!
Σήμερα; Το λεσβιακό κίνημα στη Σουηδία είναι δραστήριο;
ΥΓ. Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση (σοβαρά τώρα) :)
Καλησπερα Swell
ΑπάντησηΔιαγραφήTελικα πολλοι εχουν ακουσει, ή και διαβασει το βιβλιο της Selma με την ιστορια του Νils Holgersson.
Tι να σου πω για το Nόμπελ Ειρήνης; Οτι δε ξερουν που πρεπει να το δωσουν; Εδω ο κοσμος τους εκανε ηδη μεγαλη κριτικη και εχουν δικιο. Μα, απονεμεις ενα τετοιο βραβειο σ εναν προεδρο, που ουτε καν εχει δειξει δειγματα γραφης, μεχρι τωρα, οτι αξιζει μια τετοια διακριση; Εδω κι ο ιδιος ο Ομπάμα το ειπε οτι δεν το περιμενε επειδη δεν εχει ουτε 10 μηνες καλα καλα, στο ποστο του. Με την ιδια ομως, λογικη θα ανοιξει και η ορεξη στον ΓΑΠ για κανενα Νοbel, σε λιγο καιρο...Ετσι κι αλλιως με τη λογικη που απονεμονται αυτα τα βραβεια, δεν αποκλειεται κανενας ασχετος.....
Καλο βραδυ στην Ελλαδα :)
Eλενα μας
ΑπάντησηΔιαγραφήΕιδατε τι..ενημερωση προσφερουμε; Βλεπε τα ...ΝΕΤ και τρεμε! :)
Τη καλησπερα μας απο τη χωρα των Νοbels :)
Mανο
ΑπάντησηΔιαγραφήTι ακουω;
Ερχομαι παραυτα Κρητη να διδαξω το μαθημα της...ανατομιας, στη ταξη σου και με...(a)live audience! ;PP
Ειναι ερωτηση αυτη; Και βεβαια το λεσβιακό κίνημα στη Σουηδία είναι δραστήριο, οπως ολα τα κινηματα.
Τι νομιζετε οτι ειναι εδω, 'παιξε- γελασε', σαν τη...Κρητη; ;)
Kαλο βραδυ απο τη πατριδα της Selma!
Στεκομαι στην κουβέντα περι ελευθερης αναπνοής. Προφανώς ήταν εποχές που έφερες την ερωτικότητά σου σαν κατι που βαραινε, ίδια όπως τώρα βαραίνει η ελαφρότητα κι η ευκολία του δοσίματος, ίδιο βαρος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν με ξενίζει -άλλο αν απογοητευει- η σουηδική στάση του τότε περι ομοφυλοφυλίας. Αλλωστε, ας μην ξεχναμε και την περιβόητη ευγονική.
Για το νομπελ ειρηνης, αχ, να μην πως καλύτερα τίποτε, γιατί με γαργαλάει ο ουρανισκος μου...
Καλο ξημέρωμα, Ελβα.
Αγαπητε μας Sikofage
ΑπάντησηΔιαγραφήKαι εμενα με συγκινησε αυτο που ειπε η Selma περι 'ελευθερης αναπνοής'.
Mερικες φορες πιστευουμε οτι σημερα
ειμαστε πιο 'ανεκτικοι' &
'απελευθερωμενοι', πραγμα που δεν ειναι αληθεια,σε πολλες περιπτωσεις
Aν σκεφτει κανεις πώς θα πρεπει να ηταν η ζωη για καποια ατομα που ΤΟΤΕ, στα 1900, τολμουσαν να ειναι διαφορετικοι, καταλαβαινει κανεις ποσο πισω ειμαστε, σημερα, σε πολλα κοινωνικα, κ.α, θεματα!
Εχεις δικιο για το οτι δεν ξενιζει η σταση της τοτε Σουηδιας, πανω σε θεματα οπως η ομοφυλοφυλία, αφου η κοινωνια ηταν πολυ πιο συντηρητικη,
τοτε.Οσο για την ευγονική ειναι ενα
αλλο μεγαλο θεμα και αξιζει να ασχοληθει κανεις μ αυτο σε αλλη αναρτηση...
Για το Νοbel ειρηνης, no comments, τι να πει κανεις, αλλωστε, οταν HΔΗ εχει γινει λαθος επιλογη;
Τη καλημερα μου απο τη φθινοπωρινη αλλα ηλιολουστη Στοκχολμη ;)
Nα είσαι καλά Elva μου που μας ενημερώνεις για τόσο ενδιαφέροντα θέματα. Είχα διαβάσει παλιά κάτι από μια Σουηδέζα συγγραφέα των αρχών του 20ου αιώνα και δεν ξέρω αν είναι αυτή δεν θυμάμαι όνομα. Θυμάμαι όμως στον τίτλο ότι υπήρχε και η λέξη saga που ξέρω ότι σημαίνει κάτι σαν το δικό μας έπος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπερα navarine μας
ΑπάντησηΔιαγραφήIσως ηταν το εργο της Selma Lagerlöf 'Gösta Berling´s Saga'
Εχεις δικιο, το saga στη Σκανδιναβια ειναι κατι σαν το δικο μας επος, οποτε ειναι ωραιο να παρατηρει κανεις λογοτεχνικες ομοιοτητες μεταξυ λαων. Αλλωστε δεν πιστευω οτι οι λαοι εχουν να χωρισουν τιποτα και δεν μιλαω μονο για Σουηδια Ελλαδα.
Καλο σου βραδυ ;)
Elva πολύ καλή σου ημέρα. Τι να πώ βρε παιδί μου, μάλλον είμαι η πιο αδαής από τους αναγνώστες σου. Δεν την ήξερα, δεν μπορώ παρά να σου πώ ευχαριστώ για την ενημέρωση και σπεύδω να αγοράσω βιβλίο της.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολλά φιλιά από τη ζεστή Αθήνα
Υ.Γ Είχα διαβάσει και την προηγούμενη ανάρτηση κι ενώ ήθελα τόσα να γράψω, δεν μπορούσα κυρίως λόγω χρόνου.
Αγνωστη πράγματι,
ΑπάντησηΔιαγραφήθα ήθελα να τη διαβάσω όταν εκδοθεί και στην Ελλάδα,
Πολύ ενδιαφέρουσα η ανάρτησή σου ως συνήθως.
καλημέρα
Καλημερα Ιppoliti μου
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν νομιζω οτι η Selma Lagerlöf ειναι πολυ γνωστη στην Ελλαδα, αλλα αυτο μαλλον οφειλεται στο οτι λιγοι ξενοι, μη συγχρονοι λογοτεχνες συζητωνται πια...Ετσι ειναι και στη Σουηδια που σιγουρα λιγοι γνωριζουν ονοματα Ελληνων κλασσικων συγγραφεων, οποτε μη...κατακρινεις τον εαυτο σου ;)
Kαλη σου εβδομαδα
Γεια σου ΑlexMil
ΑπάντησηΔιαγραφήΜπορεις να αναζητησεις ηδη εργα της S.Lagerlöf. Ριξε μια ματια στο παρακατω λινκ
Τη καλημερα μου
http://www.greekbooks.gr/BooksList.aspx?ListType=3&id=193299
Η φωνή της SL κυκλοφορεί και σε cd (σε συλλογή που λογοτέχνες διαβάζουν αποσπάσματα έργων τους). Πολύ ζεστή - βοηθάει κι η γλώσσα βέβαια
ΑπάντησηΔιαγραφήherrk
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστουμε για τη πληροφορηση, αλλα μιλατε για CD με εργα της μεταφρασμενα στα Ελληνικα;
Αλλιως στα Σουηδικα ξερω οτι σιγουρα υπαρχουν εργα της σε CD, βιβλια κλπ.
οχι, εννοούσα η ίδια να διαβάζει έργα της
ΑπάντησηΔιαγραφήherrk
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν μας ειχατε πει οτι ομιλειτε και τη Σουηδικην! ;)
Πολύ όμορφο ποστ..
ΑπάντησηΔιαγραφήΑληθινά ενδιαφέρον, δεν τα γνώριζα..
Καλημερα Road μου
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλλη μια προοδευτικη γυναικα για την εποχη της και γιατι οχι ακομα και για τη δηθεν...εξελιγμενη εποχη μας, οπου το δικαιωμα στη διαφορετικοτητα αμφισβητειται και συχνα απαγορευεται...
Φιλια!