Φάτε απο τα... σκουπίδια!

Το γερμανικο ντοκυμαντερ του Valentin Thurn Taste the Waste ασχολειται με τη παγκοσμια καταστροφη των τροφίμων. Γιατί ομως πετάμε τόσα πολλα τροφιμα; Και πώς μπορούμε να σταματήσουμε αυτό το είδος των αποβλήτων;

Ηδη απο το αγρόκτημα μεχρι το τραπέζι μας, πάνω από το μισο των των τροφίμων καταληγουν στη χωματερή! Το μεγαλύτερο μέρος τους, προτού φθάσει καν στους καταναλωτές! Για παράδειγμα, το ενα στα δυο μαρουλια, ή η μια στις δυο πατάτες, πετιουνται! Ο λογος; Η...εμφανιση του προιοντος, το οποιο πρεπει να δειχνει ..τελειο στην αγορα!

Φυσικα κανεις  δεν πιστευει οτι αυτη είναι σωστη συμπεριφορα. '' Τα τροφιμα δεν είναι κάτι που πρέπει να πεταχτεί", λενε οι νεοι, "άλλοι δεν έχουν τίποτα να φάνε", λενε οι ηλικιωμένοι και προσθετουν: 

"Εζησα στον πόλεμο και είμασταν ευτυχισμενοι οταν μπορουσαμε να εχουμε στο χέρι μας εστω και λιγο ψωμί!". Αυτη είναι η μία πλευρά της ιστορίας. Ανακαλύπτουν ομως και την άλλη πλευρά, όταν ριχνουν μια ματιά σε χωματερές, ή πίσω από σούπερ μάρκετ, στη γειτονια τους και, άν μπορούν να δείξουν αρκετό θάρρος και στους ....καδους απορριμμάτων, έξω από τη πόρτα τους! 

Δεν μιλάμε, oμως, για ...κοκκαλα απο κοτόπουλο και φλούδες πατάτας, εδώ. Το θέμα μας είναι τροφιμα που πεταγονται οταν θα μπορουσαν καλλιστα να καταναλωθουν, μερικά ακόμα στην αρχική συσκευασία, και αρκετά συχνά δεν είναι καν κοντα σ αυτο που γραφεται «ανάλωση κατά προτίμηση πριν», ουτε εχει η ημερομηνία τους λήξει. Περίπου £100, ανά νοικοκυριο, το χρονο πεταγονται στα σκουπιδια. Ακόμη περισσότερο, περίπου δύο φορές περισσότερο, είναι το «ξεσκαρταρισμα» στα χωράφια, στα εργοστάσια και απο τους εμπόρους λιανικής πώλησης.

Συναντουμε δυο νεαρους Γερμανους Freegans, που εχουν σαν συνηθεια να βρισκουν συσκευασμενα τροφιμα, φρουτα σε πολυ καλη κατασταση και λαχανικα απο καδους σκουπιδιων και δεν το κανουν επειδη δεν εχουν χρηματα, αλλα επειδη δεν θελουν  να συνεισφερουν στον ακρατο καταναλωτισμο, οπως λενε. Ετσι χρειαζεται να ψωνιζουν μονο καθε δυο εβδομαδες και για ποσα 10-15 ευρω.

Γιατί ομως όλο και μεγαλύτερες ποσότητες τροφιμων καταστρεφονται; Είναι ένα σύστημα που ολοι εχουν ευθυνη: Τα σουπερμαρκετς έχουν συνεχώς την πλήρη επιλογή των εμπορευμάτων για την προσφορά, το ψωμί στα ράφια των καταστημάτων πρέπει να είναι φρέσκο μέχρι αργά το βράδυ, οι φράουλες σε ζήτηση οποιαδήποτε στιγμή του χρονου. Και όλα πρέπει να δειχνουν σε πολυ καλη κατασταση: Ένα μαραμένο φύλλο μαρουλιού, μια ρωγμή σε μια πατάτα, ή ένα βαθούλωμα στο ένα μήλο και τα προϊόντα ξεσκαρταριζονται...Τα γιαουρτια στε σουπερμαρκετς ακομη και δύο ημέρες πριν την αναγραφομενη "ημερομηνία λήξης" πρεπει να πεταχθουν για να ερθουν καινουργια, φρεσκα. Σε μερικα σουπερμαρκετς, οπως βλεπουμε στη ταινια, τα γιαουρτια πεταγονται ηδη ...6 μερες πριν την αναγραφομενη ημερομηνια ληξης!!

Αν και πολλα σoυπερμαρκετς δεν θελουν να δειχνουν οτι πετανε τροφιμα, το συνεργειο διαπιστωνει μετα απο ερευνες, στη Γερμανια, Γαλλια και αλλου τροφιμα στα σκουπιδια, ακομα και δυο εβδομαδες πριν την ημερομηνια ληξης!

Στη Σουηδια, παντως, εχω δει οτι πολλα προιοντα που βρικονται κοντα στην ημερομηνια ληξης τα βαζουν...μιση τιμη, ή και λιγοτερο και δεν τα πετανε με τετοια ευκολια! Δεν ξερω αν και αλλες χωρες κανουν κατι αναλογο.

Η ΕΕ μεχρι τωρα ειχε πολιτικη που ελεγε οτι καποια προιοντα (οπως π.χ αγγουρια) θα επρεπε να ειναι στο σωστο σχημα ισια ετσι ωστε να χωρουν στα κιβωτια χωρις προβλημα...Oι κανονες εχουν αλλαξει τελευταια και υπαρχει μεγαλυτερη ευελιξια.

Στην Αμερικη, στο Βrooklyn φυτευουν τωρα οργανικα καλλιεργημενα αγροτικα προιοντα πανω ...στεγες, με θεα τους ουρανοξυστες του Manhattan και ολα αυτα επειδη ο κοσμος αρχισε να συνειδητοποιει και εκει τη σημασια που εχει η σωστη τροφη και για την υγεια, αλλα και για το περιβαλλον που δε θα χρειαστει να σπαταληθει ενεργεια. Επισης ετσι αποφευγεται η υπαρξη μεσαζοντων στη πωληση αγροτικων προιοντων.
Σχολεια επισκεπτονται τις φαρμες αυτου του ειδους και τα παιδια εχουν την ευκαιρια να δουν απο κοντα ...κοτες και αυγα! Η επαφη με τη φυση και τα αγροτικα προιοντα που εχουν κι αυτα τη δικη τους ζωη ειναι κατι που λειπει  σημερα, λενε οι υπευθυνοι της φαρμας.

Η γεωργία είναι υπεύθυνη για περισσότερο από το 1/3 των αερίων του θερμοκηπίου σε όλο τον κόσμο επειδή η γεωργία απαιτεί ενέργεια, λιπάσματα και γη. Επιπλέον, όταν τα τρόφιμα σαπίζουν μακριά σε μια χωματερή, διαφευγει μεθανιο στην ατμόσφαιρα, ένα αέριο του κλίματος, με αποτέλεσμα 25 φορές τόσο ισχυρό όσο και το διοξείδιο του άνθρακα.
Με άλλα λόγια, όταν πεταμε το μισο των τροφίμων, έχει επισης καταστροφικές επιπτώσεις και στο παγκόσμιο κλίμα!

Οι αρτοποιοι λενε οτι ψηνουν παντα 10 με 20% περισσοτερο ψωμι ωστε να ανταπεξελθουν στον ανταγωνισμο και φυσικα πετουν το παραπανισιο ψωμι. Μεσα στην ΕΕ πετιουνται 3 εκατομ. τοννοι ψωμιου το χρονο, ενα ποσο που θα μπορουσε να ταισει ολοκληρη την Ισπανια, για παραδειγμα, οπως αναφερουν. Φουρνοι στη Γερμανια χρησιμοποιουν παλιο ψωμι για ...καυσιμη υλη, αφου το ψωμι λενε οτι εχει την ιδια θερμαντικη αξια οπως το ξυλο και αν ολοι εκαναν το ιδιο, ειπε ενας αρτοποιος, τοτε θα ειχαμε αναγκη απο ενα λιγοτερο πυρηνικο εργοστασιο, εδω στη Γερμανια.

Οι μητέρες παλιοτερα θύμιζαν στα παιδια τους να φανε ολο το φαγητο που υπηρχε στο πιατο:"Τα παιδιά στην Αφρική θα χαιροντουσαν αν ειχαν αυτο το φαγητο", ελεγαν, ασχετα αν πολλα παιδιά ποτέ δεν επαιρναν τα λογια τους στα σοβαρά. Πώς ήταν δυνατον τα αποφάγια στο πιάτο μας να πηγαιναν σε παιδια, σε χώρες της Αφρικής; Ωστόσο, δεν ειχαν και πολυ αδικο. 

Τωρα αγοράζουμε τροφιμα στην ίδια παγκόσμια αγορά, όπου και οι αναπτυσσόμενες χώρες αγοράσουν τα δικα τους. Αν πετουσαμε λιγοτερο και αγόραζαμε λιγότερα τροφιμα, σαν συνειδητοποιημενοι καταναλωτες, οι τιμές θα μειωνόταν και θα εμενε περισσοτερο φαγητο για τους πεινασμένους...Οπως ειναι τωρα η κατασταση τα τροφιμα που πεταγονται σε Ευρωπη και Βορεια Αμερικη θα μπορουσαν να ταισουν τρεις φορες τους πεινασμενους σ ολο τον κοσμο!

Δεν ειναι πολυ κριμα, παρ ολα αυτα που ακουμε και μαθαινουμε,  να μη μπορουμε να αλλαξουμε νοοτροπιες, τακτικες και πολιτικες, που να συμβαλλουν στη λυση του προβληματος, αντι να δημιουργουν αποβλητα, ανισοτητες και δραματα;


"Taste the Waste" - the trailer from tastethewaste.com on Vimeo.

Σημ.Ολοκληρη η ταινια εδω (γλωσσες: Σουηδικα, Αγγλικα, Γαλλικα και Γερμανικα)