Η πολυεθνική Dole και το ντοκυμαντέρ ''Βananas''!

Πριν λιγες μερες ειχαμε την ευκαιρια να θυμηθουμε απο τη κρατικη SVT την υποθεση με τον Σουηδο σκηνοθέτη, Fredrik Gertten, που έγινε γνωστος σε όλο τον κόσμο, όταν η εταιρεια φρουτων-γίγαντας, Dole, προσπάθησε να σταματήσει τo ντοκιμαντέρ του, Βananas (2009), που βασίζεται σε μια δικαστική υπόθεση, όπου δώδεκα Νικαραγουανοι εργαζομένοι στις μπανάνοφυτειες μήνυσαν την Dole, τη δεκαετία του 1970, επειδη χρησιμοποιουσαν φυτοφάρμακα που ηταν γνωστό ότι προκαλούσαν στειρότητα.

Η Dole, η οποια ως πολυεθνικη, φυσικα...δραστηριοποιειται και στην Ελλαδα, απείλησε τον σκηνοθέτη με μηνυση ήδη στην πρωτη προβολή του φεστιβάλ κινηματογράφου στο Λος Άντζελες τον Ιούνιο του 2009. 

Στη συνέχεια ακολούθησε ενα καρουσέλ αγωγών, νομικων κυρωσεων, μποϊκοτάζ των καταναλωτών και μετα ηρθε η προβολη της ταινιας στο σουηδικό κοινοβούλιο. Ηταν δε τοση η πίεση από τη Σουηδία, ώστε η Dole απέσυρε την αγωγή της και η ταινία αργοτερα ήταν ελεύθερη να προβληθει. Το φιλμ Βananas!* προβληθηκε  στους Σουηδικους κινηματογράφους το φθινόπωρο του 2009.

Aπο το φιλμ μαθαμε οτι 1/3  της τιμής παραγωγής της μέσης μπανάνας χρησιμοποιειται για να καλύψει το κόστος των φυτοφαρμάκων. Σε όλο τον κόσμο, οι εργαζόμενοι στις φυτείες μπανάνας, υποφέρουν και πεθαίνουν από τις συνέπειες αυτών των φυτοφαρμάκων.

Ο δικηγόρος Juan  Dominguez

Ο Juan "Accidentes" Dominguez, ένας μεγαλοδικηγόρος, μέλος της λεσχης "Million Dollar" των δικηγόρων στη Νότια Καλιφόρνια,  που δουλευει πανω σε υποθεσεις προσωπικών τραυματισμών στο Λος Άντζελες, βρεθηκε στην μεγαλύτερη υπόθεση του και εγραψε ιστορία, επειδη σαν νόμιμος εκπρόσωπος πάνω από 10.000 Νικαραγουανων εργαζόμενων μπανάνας, που ισχυριζονταν οτι ειχαν πληγεί από το Nemagon, ένα φυτοφάρμακο, υπηρξε ο πρώτος δικηγόρος που αναγκασε ποτέ αμερικανικές εταιρείες να αναλάβουν την ευθύνη για τις ενέργειες τους έξω από τα σύνορα των ΗΠΑ.

Το Nemagon, μια DBCP χημικη ένωση, απαγορεύτηκε στις ΗΠΑ το 1977 επειδη προκαλουσε ανδρική στειρότητα. Η Standard Fruit—επονομαζομενη τωρα Dole—συνέχισε να χρησιμοποιεί το φυτοφαρμάκο σε φυτείες της εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών μέχρι το 1982.

Ενας αλλος εργαζόμενος, οπως εδειξε το φιλμ, κηδευεται σε μια μικρή πόλη στη βόρεια Νικαράγουα. Για ολόκληρη τη ζωή του, ο Alberto Rosales δουλευε κοβωντας με τη ματσετα του τα ζιζάνια κάτω από τα φυτά της μπανάνας. Ο γιος του λέει ότι τα τελευταία χρόνια η ζωη του ήταν γεμάτη με πόνο, ειχε κνησμό όλη τη νύχτα και στο τέλος τα νεφρά του, σταμάτησαν να λειτουργουν.

 

Στο ντοκυμαντερ, βλεπουμε το εσωτερικό ενος ναού, γεμάτο με κοσμο, οπου ο ιερεας Bayardo αρχίζει το κήρυγμά του. Δεν προκειται μονο για τον Alberto Rosales, οπως φανηκε μετά από λίγο. Πρόκειται για τα φυτοφάρμακα. Ο Bayardo κατηγορησε τους ιδιοκτήτες της γης και τις πολυεθνικες στις ΗΠΑ για ανήθικες πρακτικές, που οπως ειπε προκαλούν το θάνατο και τη δυστυχία των πολλών μελών της κοινότητάς του.

Ολόκληρη η περιοχή της Chinandega είναι μια οικολογική ζώνη καταστροφής. Ο ψεκασμός φυτοφαρμάκων έχει σημαδεψει τη γη παντού. Το έδαφος, το νερό, τα ζώα, την τροφή των ανθρώπων, όλα επηρεάζονται. Το επίπεδο των φυτοφαρμάκων στο μητρικό γάλα είναι 700 φορές μεγαλύτερο από ό, τι είναι αποδεκτό! Μερικοί λένε ότι θα πρέπει να περάσουν..200 χρόνια μεχρι να μπορεσουν να παράγουν φυσικες καλλιέργειες και πάλι.

Την υπόθεση αυτη ακολουθησαν ειδικοι και εταιρείες απ όλο τον κόσμο. Μια καταδίκη θα μπορούσε να ανοίξει τα δικαστήρια των ΗΠΑ για εργαζομένους από όλο τον κόσμο. Θα μπορουσε επισης να ταρακουνήσει οικονομικά τόσο την Dole και την Dow Chemicals, η οποία κατασκεύασε το φυτοφάρμακο. Θα αποτελούσε μια νέα μέρα για την διεθνή δικαιοσύνη, και υπάρχουν περαιτέρω περιπτώσεις παρόμοιας φύσης σε πολλές δικαιοδοσίες.

 

Η νομική υπόθεση που ακολουθήσαμε στη ταινια, γραφει ο σκηνοθετης, Fredrik Gertten, βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη. Η ταινία κλεινει όταν οι ενορκοι εφτασαν σε μια επαναστατικη ετυμηγορία.  Η Dole βρέθηκε ενοχη και διέταχθη να καταβάλει αποζημίωση σε έξι από τους εργαζόμενους. 

Αργότερα, η Dole έκανε εφεση και κατάφερε να μετατρεψει όλες τις ετυμηγορίες. Ένας αλλος δικηγόρος, ο Steve Condie, πήρε τις προσφυγες των εργαζομένων σε pro bono βάση και οπως λεει στο video, σκοπος των πολυεθνικων ειναι να λυγισουν τους εργατες στη Νικαραγουα ωστε να μη μπορεσουν ξανα να φερουν καποια υποθεση σε Αμερικανικο δικαστηριο και μεχρι στιγμης τα εχουν καταφερει σε μεγαλο βαθμο, ειπε.  Τώρα ειναι ώρα για ένα νέο γύρο στο δικαστήριο. Η υποθεση λεγεται JOSE ANTONIO ROJAS LAGUNA, et al. vs Dole Food CO. 

Ποση δικαιωση μπορει να περιμενει κανεις απο τα δικαστηρια;