Henri Cartier-Bresson- O..Rembrandt της φωτογραφίας!

Hyères, France, 1932 ©Henri Cartier-Bresson /MagnumPhotos

I prowled the streets all day, feeling very strung-up and ready to pounce, determined to “trap” life - to preserve life in the act of living. Above all, I craved to seize the whole essence, in the confines of one single photograph, of some situation that was in the process of unrolling itself before my eyes.

 
- Henri Cartier-Bresson

Σε συνεργασια με την Magnum Photos, το Fotografiska Museet, στη Στοκχολμη, παρουσιαζει την απολυτη συλλογη του Henri Cartier-Bresson, που αποτελειται απο 250 φωτογραφιεs, συμπεριλαμβανομενων και καποιων σπανιων που δεν εχουν εκτεθει ποτε μεχρι τωρα.

Ο Henri Cartier-Bresson θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους του 20ού αιώνα και ειδικότερα ένας από τους «πατέρες» της φωτοδημοσιογραφίας. 

Το έργο του έχει κερδίσει καθολική αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Bresson ανήκε σε μια από τις πλουσιότερες οικογένειες της Γαλλίας. Σπούδασε ζωγραφική την δεκαετία του 1920 και ασχολήθηκε με τη φωτογραφία την δεκαετία του 1930. Επισκέφθηκε την Ισπανία το 1937 κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην χώρα και το 1940 συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε για 3 χρόνια.

 

©Henri Cartier-Bresson /MagnumPhotos

Δραπετεύει το 1943, φθάνει στη Γαλλία και μπαίνει στην αντίσταση, όπου συμμετέχει σε φωτογραφικά επιτελεία και καθοδηγεί την κινηματογράφηση και φωτογράφηση της κατοχής και της απελευθέρωσης του Παρισιού. Παράλληλα, κάνει τα φωτογραφικά πορτραίτα διαφόρων καλλιτεχνών.

Το 1946 ο Μπρεσόν επέστρεψε στις Η.Π.Α για να πραγματοποιήσει έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (Museum of Modern Art). Το 1947 υπήρξε συνιδρυτής με τους Ρόμπερτ Κάπα και Ντέιβιντ Σέιμουρ, στο διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Μάγκνουμ (Magnum), στο οποίο παρέμεινε μέλος του ως το 1966. 

Η αίσθηση που διεθετε για την σύνθεση και τους ανθρωπους φαίνεται να ηταν ριζωμένα στην προσωπικότητα του, μια ευαισθησία που χρησιμοποιηθηκε στο μαξιμουμ με τους ...ωκεανούς χρόνου που αφιερωνε στην εργασια του.

Φαντάζεται κανεις κατι απο διαλογισμο οταν βλεπει τις τέλεια ισορροπημένες εικόνες του Cartier-Bresson, αλλά η εργασια του ως φωτογράφος του Τύπου, με τον κόσμο σαν πλαισιο γυρω του, φαίνεται να αντιβαίνει, εφ οσον ήταν ταραχώδης και κουραστική. Ταυτοχρονα ομως γεμάτη απογοήτευση για το πώς τα περιοδικα που δημοσίευαν, επέλεγαν και περιεκοπταν τις φωτος του. Σήμερα, απαγορεύεται να περικόψει κανεις τα έργα του, τα παρακολουθεί το θρυλικό πρακτορείο Magnum, που ο Cartier-Bresson ηταν συνιδρυτής μαζί μεταξύ άλλων με τον Robert Capa, στα τέλη της δεκαετίας του 40.

Ο Cartier-Bresson δημιούργησε συνθέσεις του στο σκόπευτρο. Είτε ευρισκε τα σωστά στοιχεία φόρμας στη θέση του, ή δεν το έκανε. Κατά την ίδια στιγμή, δεν τραβουσε υπερβολικά πολλές φωτος απο καθε μοτιβο, ίσως μόνο τρεις ή τέσσερις από αυτές, όπως αποδεικνύεται από τις πλακες. Η ικανότητα του να επικεντρωνει το βλεμμα είναι θρυλικη, αλλά το γεγονός παραμένει ότι υπάρχει κάτι σχεδόν μαγικό στο πως τα στοιχεια της εικονας συγχωνευονται σε μια διαχρονικη ενότητα στις φωτος του.

 

©Henri Cartier-Bresson /MagnumPhotos

Μια από τις αγαπημένες μου φωτος ειναι αυτη που δειχνει μερικούς ανθρώπους που κανουν ένα πικ-νικ στην οχθη ενός ποταμού. Αρχικά τραβηγμενη για την κομμουνιστική εφημερίδα Ce Soir, ως φόρο τιμής για τη νεοεισαχθείσα μεταρρύθμιση με δύο εβδομάδες καταβαλλομενες διακοπές στα 1938!  

Εδω υπάρχει κάτι απο την αντικειμενικοτητα ενος ντοκυμαντερ, ενώ ο νους πηγαινει στις απεικονισεις των  ιμπρεσιονιστων στην παραλία, αλλά και σε κατι ρομαντικο με τα πρόσωπα που κοιτουν μπροστα και τη βαρκα που φαινεται σαν καρυδοτσουφλο στην γυαλιστερή επιφάνεια της λιμνης. Σε μια μικρή πλωτή εξέδρα στο βάθος στεκονται τα καλάμια του ψαρέματος, εν αναμονή..ψαριων. 

Ειναι μια κλασική σκηνή, όπου κάθε μέρος του σώματος, τα πιάτα και τα μαχαιροπήρουνα φαίνεται να είναι μέρος μιας προσεκτικά σκηνοθετημενης αναμονής και ανάπαυσης.

Δεν υπάρχει τίποτα το άπληστο στη φωτογραφία του Cartier-Bresson, μπορεί ο φακος του να ''πιάσει'' μια γυναίκα που βρίσκεται ανάμεσα στα ερείπια και κλαιει, ή φτωχους ανθρωπους που κοιμούνται στους δρόμους, έτσι ώστε ο θεατής να μπορεί να αναγνωρίσει κατι σ αυτους. 

Δεν είναι «ο άλλος», εκει, αλλά βλέπουμε ένα συνανθρωπο, οσο εξωτικο κι αν ειναι το πλαίσιο. Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς πώς καταφερε να κανει ολα αυτα τα στοιχεια να λειτουργουν. Είναι μια ηθική εξίσωση που πραγματικά δεν βγαινει, και στους διαδοχους του που εργαζονται στον τύπο, στη φωτογραφία, είναι αμέτρητα τα παραδείγματα όπου η μιζέρια είναι αποτυπωμενη σε μια αισθητική μορφή, αλλα εχει κανεις την αισθηση οτι ειναι κυνική.

Περιεργο, αλλα η συμπόνια και η συμπάθεια εκφραζονται τοσο τελεια  στο εργο του Cartier-Bresson, που καταφέρνει ταυτόχρονα να είναι έξυπνο και πραγματικά λογικό.

 Mτφ απο Aftonbladet