4.6.10

Roger Waters, "Αmused to death" και ο Neil Postman


Το αλμπουμ "Amused to Death" (1992) του μπασιστα των Pink Floyd, Roger Waters, διερευνουσε την απομυθοποίηση της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην επίδραση της τηλεόρασης και των ΜΜΕ. Θα μου πειτε οτι λιγο-πολυ αυτα ειναι γνωστα κυριως σε οσους τυχαινει να ειναι oπαδοι των Pink Floyd και της μουσικης που εγραψαν κατα καιρους τα μελη αυτου του συγκροτηματος. Aυτο, oμως, που ισως δεν ξερουν πολλοι ειναι οτι το άλμπουμ "Amused to Death" είναι εμπνευσμένο από το βιβλίο του Neil Postman, ενος Αμερικανου συγγραφέα, θεωρητικου και κριτικου των ΜΜΕ.
Ο Νeil Postman εγινε γνωστός στο ευρύ κοινό για το βιβλίο του σχετικά με την τηλεόραση, "Αmused ourselves to death", (1985), οπου ισχυρίζεται ότι η τηλεόραση συγχέει τα σοβαρά θέματα με την ψυχαγωγία, εξευτελιζοντας και υπονομεύοντας τον πολιτικο λόγο, καθιστώντας τις ιδέες λιγοτερο σημαντικες, ενω παραλληλα εξυψωνει το ρολο της εικονας.
O Postman, ουμανιστης και καθηγητης στο Πανεπιστημιο της Ν.Υορκης, πίστευε ότι "η νέα τεχνολογία δεν μπορεί ποτέ να υποκαταστήσει τις ανθρώπινες αξίες."


Πριν παμε ομως, στη συνεχεια, στους στιχους του Roger Waters νομιζω οτι αξιζει να δουμε μερικα απο τα πιο αξιολογα σημεια του βιβλιου του Neil Postman πανω στη τεχνολογια, τη τηλεοραση και τις σκεψεις του πανω στη τεχνολογια που επηρεαζει αναγκαστικα τη ζωη μας:
  • Τα παιδιά είναι τα ζωντανα μηνύματα που στέλνουμε σε ένα χρόνο που δεν θα δούμε ποτε.
  • Δεν νομίζω ότι μπορουμε να κάνουμε πολλά για την ταχεία ανάπτυξη της νέας τεχνολογίας. Ωστόσο, μπορουμε να μάθουμε πώς να ελέγχουμε το τροπο που εμεις χρησιμοποιουμε τη τεχνολογία.
  • Η τηλεόραση αλλοίωσε τη σημασία της ενημέρωσης, δημιουργώντας ένα είδος πληροφοριών που θα μπορούσαν σωστά να κληθούν παραπληροφόρηση. Παραπληροφόρηση δεν σημαίνει ψευδείς πληροφορίες. Σημαίνει παραπλανητικές πληροφορίες -άστοχες, άνευ σημασίας, τεμαχισμένα, ή επιφανειακά στοιχεία - πληροφορίες που δημιουργουν την ψευδαίσθηση της γνώσης κάτι, που στην πραγματικότητα οδηγεί μακριά από τη γνώση.
  • Όποιος έχει μελετήσει την ιστορία της τεχνολογίας γνωρίζει καλα ότι η τεχνολογική αλλαγή είναι πάντα ένα παζάρι τυπου Faust: Μια νέα τεχνολογία μερικές φορές, καταστρέφει περισσότερο από ό, τι δημιουργεί,αλλά ποτέ δεν είναι μονόπλευρη. Η εφεύρεση της τυπογραφίας είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα. Η τυπογραφια προωθησε την σύγχρονη αντίληψη της ατομικότητας, αλλά κατέστρεψε τη μεσαιωνική αίσθηση της κοινότητας και της κοινωνικής ένταξης. Η τυπογραφια δημιουργησε τη πεζογραφία αλλά μετετρεψε τη ποίηση σε μια εξωτική και ελιτίστικη μορφή έκφρασης. Η τυπογραφια βοήθησε στην ανάπτυξη του έθνους-κράτους, αλλά, με τον τρόπο αυτό, μετετρεψε τον πατριωτισμό σε ενα πικρο, αν οχι δολοφονικο, συναίσθημα.
  • Αυτο που ο Orwell φοβόταν ήταν εκείνοι που θα απαγορεύαν τα βιβλία. Αυτό που o Ηuxley φόβοταν ήταν ότι δεν θα υπήρχε κανένας λόγος για την απαγόρευση ενός βιβλίου, επειδη για δεν θα υπήρχε κανεις που ήθελε να διαβάσει ένα. Ο Orwell φοβόταν εκείνους που θα μας στερούσαν πληροφορίες. Ο Huxley φοβόταν εκείνους που θα μας εδιναν τόσα πολλα ωστε να γινουμε παθητικα και εγωιστικα ατομα. O Οrwell φοβόταν ότι θα μας απέκρυπταν την αληθεια. Ο Huxley φοβοταν οτι η αλήθεια θα πνιγοταν σε μια θάλασσα ασχετοσύνης. Ο Orwell φοβόταν ότι θα γινουμε δέσμιοι του πολιτισμου μας.
  • Όταν βασιζομαστε μονο σε ο τι πληροφοριες και νεα μαθαινουμε απο το Διαδίκτυο θα μετατραπουμε σε ένα έθνος zombies.
  •  
    Οι στιχοι του Roger Waters "Amused to death" παραμενουν παντα επικαιροι και με την ευκαιρια ευχαριστω τον φιλο Jean -Lyc που μου τους θυμισε και παλι: 

      ''Doctor Doctor what is wrong with me
      This supermarket life is getting long
      What is the heart life of a colour TV
      What is the shelf life of a teenage queen
      Ooh western woman
      Ooh western girl
      News hound sniffs the air
      When Jessica Hahn goes down
      He latches on to that symbol
      Of detachment
      Attracted by the peeling away of feeling
      The celebrity of the abused shell the belle
      Ooh western woman
      Ooh western girl
      And the children of Melrose
      Strut their stuff
      Is absolute zero cold enough
      And out in the valley warm and clean
      The little ones sit by their TV screens
      No thoughts to think
      No tears to cry
      All sucked dry
      Down to the very last breath
      Bartender what is wrong with me
      Why am I so out of breath
      The captain said excuse me ma'am
      This species has amused itself to death
      Amused itself to death
      Amused itself to death
      We watched the tragedy unfold
      We did as we were told
      We bought and sold
      It was the greatest show on earth
      But then it was over
      We ohhed and aahed
      We drove our racing cars
      We ate our last few jars of caviar
      And somewhere out there in the stars
      A keen-eyed look-out
      Spied a flickering light
      Our last hurrah
      And when they found our shadows
      Grouped around the TV sets
      They ran down every lead
      They repeated every test
      They checked out all the data on their lists
      And then the alien anthropologists
      Admitted they were still perplexed
      But on eliminating every other reason
      For our sad demise
      They logged the only explanation left
      This species has amused itself to death
      No tears to cry no feelings left
      This species has amused itself to death''

      30 σχόλια:

      1. κοίτα να δεις που τελικά είχε δίκιο ο huxley! ωραία ανάρτηση. δυστυχώς.
        καλημέρα!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      2. Καλά. Τρελλά πράγματα συμβαίνουν στην βλογόσφαιρα. Στη χθεσινή ανάρτησή του, ο pølsemannen ανέφερε τους Orwell και Huxley, και του την είπα στο καπάκι επειδή αυτές τις μέρες ετοιμάζω μία σχετική συγκριτική ανάρτηση, στο οποίο απάντησε ο Zaphod ότι είχε σκεφτεί πριν 6 μήνες κάτι σχετικό. Και τώρα σκάει και η δική σου.

        σιχτήρ!!!

        (Παρεπιπτόντως το δισκάκι αυτό του Waters το είχα λιώσει).

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      3. Ο συσχετισμός των σκέψεων των Orwell και Huxley έχει ενδιαφέρον, και δυστυχώς σήμερα σε αρκετά σημεία αποδεικνύεται προφητικός.
        Ο Diderot υποστήριζε πως οι άνθρωποι σταματάνε να σκέφτονται, όταν σταματάνε να διαβάζουν..
        Θέλει κόπο η έρευνα, μα αξίζει για το άνοιγμα των οριζόντων και για το όφελος που σου χαρίζει πρώτιστα σε σένα τον ίδιο..
        Όσο για την παραπληροφορηση και την πλύση εγκεφάλου, μπορεί να σε μετατρέψει άμεσα κ άνετα σε έναν ζωντανό-νεκρό αποδέκτη...
        Άνθρωπο που απλά φυτοζωεί, δεν ζει! Eτσι θέλουν όλους να μας μετατρέψουν..

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      4. Γεια σου φιλη elva!
        Δεν ηξερα οτι αυτη η οξυδερκης αναλυση/συγκριση μεταξυ Χαξλει κ Οργουελ ηταν του Postman,κυκλοφορει στο διαδικτυο παντως κ μου ειχε κεντρισει κ μενα τη προσοχη γιατι ειχα πεσει πανω της,
        κ πολλες φορες εχω αναφερθει στην επαληθευση των φοβων του Χαξλευ.

        Επισης θελω να εκφρασω κ τον θαυμασμο μου για τη σκεψη του Postman,αν βρω πουθενα καποιο βιβλιο του,εννοειται πως θα το αγορασω!

        Τελος, βλεπω οτι παραθετεις στιχους του ΤΕΡΑΣΤΙΟΥ WATERS!Τι να πεις κ για τους συγκεκριμενους στιχους,
        κ γενικοτερα για αυτη τη τεραστια Μορφη με την ανυπολογιστη προσφορα στη μουσικη που αγαπαμε
        [Βλεπω οτι τα μεγαλα πνευματα συναντιουνται!Κ εγω με μουσικη ασχοληθηκα στη τελευταια μου αναρτηση!Απλα εγω ανηρτησα απλως μια λιστα αλα high fidelity!]

        Χαιρετισμους απο Νοτο!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      5. Διάβασμα; Κάποιος μου είπε πριν χρόνια, ότι επέλεξε να μη διαβάζει τίποτα για να μην επηρεαστεί. Και χαθεί η φαιά ουσία από το κεφάλι του. Καλησπέρα από την Ελλάδα που, εμφανέστατα πλέον, δεν ξέρει που πατά ούτε που πηγαίνει.

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      6. χαχα ωραίο το σχόλιο του Swell!

        Καλημέρα από τη βροχερή - ναι κι όμως - Κρήτη. Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο Κουμπάρα, αλλά νομίζω πως πρόκειται από τις περιπτώσεις όπου η αλήθεια και η καθημερινότητα είναι πιο σκληρές κι από τα χειρότερα σενάρια ενός βιβλίου.

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      7. Elva χαιρεται απο την βροχερη Αθηνα και με θερμοκρασια 21 β., δεν το ηξερα το βιβλιο, μπηκα στο νοημα απο την δικη σου παρουσιαση. Και ενα ευχαριστω μολις ακουσα στις ειδησεις [ακουσα, οχι ειδα] οτι οι Σουηδοι θα μπουκοταρουν οποιο καραβι του Ισραηλ παει να μπει σε λιμανι της Σουηδιας, το πρωτο καλο της ''κρισης'' τους, διεθνοποιηση και συμπαρασταση!!!!!!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      8. Elva, εγώ είμαι αυτός που έχει καταχαρεί: με λίγους στίχους ανταλλάξαμε πολύ περισσότερα νοήματα.

        Στο πολιτικό μέρος, δεν έχω να προσθέσω κάτι, ο Postman κι ο Roger είναι εξαιρετικοί.

        Στο μέρος του τραγουδιού θα μπορούσα να γράψω κατεβατό ολόκληρο. Ο Roger έχει αυτήν την ικανότητα να σου εξυψώνει την οπτική και να επαναπροσδιορίζεις το τι είναι σημαντικό και τι όχι.

        Και δυο λεπτομέρειες:

        - Το λογοπαίγνιο «Amused to death» - «I'm used to death»
        - Το εξώφυλλο που παραπέμπει σε παλιότερο στίχο του Waters, «watching the watcher»

        ;-)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      9. καλησπερα Elva
        πολυ καλη η αναρτηση,την ειχα διαβασει απο χθες μολις την ανεβασες..
        συμφωνω απολυτα μαζι σου
        Δυστυχως θα συμφωνησω πως η παραπληροφορηση μεσω του διαδικτύου στο τελος μπορει να μας καταστησει ζομπι κ να γινουμε αυτο που φοβομασταν πως θα επιτεχθει με οργουελικες μεθοδους...
        Ισως βεβαια με τις τεραστιες δοσεις παραπληροφορησης(που δεν ειναι νεο φαινομενο διοτι στα ΜΜΕ προυπηρχε εδω και χρονια)να αναπτυξουμε ισχυροτερα φιλτρα προστασιας απο ψευδεις ειδησεις
        καλο ΣΚ να εχεις :)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      10. Νομιζω οτι ειναι αργα πια, εκτος αν γινει κανενα θαυμα και ξυπνησει ο κοσμος...
        Αρκει να αναφερω αυτο...
        Πριν δυο μηνες ηλθε να μας επισκεφτει ενας συγγενης, του φιλου μου, μαζι με τη κορη του. Ο πατερας 47 χρονων και η κορη του 17. Μεινανε μαζι μας για μια εβδομαδα. Ολες αυτες τις ημερες μεχρι που εφυγαν δεν βγηκαν στο κηπο, ουτε καν απο περιεργεια να δουν πως ειναι, ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ! Ολη την ημερα ηταν με ενα λαπτοπ μπροστα τους, σερφαροντας χωρις τελος. Αν βγαιναμε εξω για καμια βολτα η σε καποιο εστιατοριο, ειχαν μαζι τους τηλεφωνα και μπλακμπερις για να σερφαρουν ακομα κι οταν βγαιναμε εξω. Δεν ειπα κουβεντα παρ ολο οτι τα νευρα μου γινανε στην κυριολεξια "κουρέλια". Τελικα εφυγαν μετα απο 7 ημερες χωρις καν να βγουν στο κηπο ουτε για ενα δευτερολεπτο!!! Σκεφτηκα οταν εφευγαν να τους ρωτησω, αν πρωτου τους πεταξουμε στο αεροδρομιο θα ηθελαν να σταματησουμε σε κανενα ιδρυμα για να τους αγορασω κανενα ζουρλομανδία, αλλα κρατηθηκα. Το σιγουρο ειναι οτι στο σπιτι μου δεν προκειται να ξαναερθουν...

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      11. @ Ephemeron : ....Τι να πω.. Η ζωή είναι εκεί έξω.. εδώ απλά μεταφέρουμε κομμάτια της και επικοινωνούμε για να εκφραστούμε, όχι για να την αναπληρώσουμε..
        Τολμώ να πω, η καθημερινότητα τους έτσι όπως την περιγράφεις φαντάζει.. σχιζοφρενική..και μένα θα μου είχε σπάσει τα νεύρα τέτοια κατάσταση.. Και αυτή τη στιγμή που γράφω έχω στο γραφείο βάλει ένα βάζο με φρέσκα λουλούδια που έφερα από μια βόλτα πριν λιγο..Το άρωμα τους σαν να "ανοίγει" την καρδιά, :) αυτό κανένα pc, κανένας εικονικός κόσμος δε μπορεί να το μεταφέρει!! Ας ελπίσουμε πως ήταν εξαιρέσεις οι φίλοι σου..κ εσύ άτυχος για λίγες μέρες :)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      12. Kαλησπερα sCaTterBraiN

        Μονο ο Huxley τα λεει καλα; Εμεις τι κανουμε σχεδον καθε μερα; ;))

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      13. Γεια σου ellinaki

        Τα μεγαλα πνευματα.....:) Kαι εσυ fan του Roger Waters, του Huxley και του Οrwell, λοιπον; Πολυ χαιρομαι..

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      14. Καλησπερα φιλη Roadartist

        Και ο Orwell και ο Huxley ειναι εξ ισου προφητικοι. Ο δε Diderot ειχε πολυ δικιο σ αυτο που ειπε αν σκεφτει κανεις τη σημερινη κατασταση, οπου πολλοι δεν διαβαζουν και ετσι δεν ενημερωνονται για το τι συμβαινει εκει εξω..Βεβαια και να ενημερωθουν βλεπεις πολλες φορες οτι θελουν να ειναι στο κοσμο τους, οπου ολα ειναι "καλως καμωμενα και οι κυβερνησεις ενδιαφερονται για το καλο των πολιτων τους". Το οτι θελουν να να μας μετατρέψουν σε αβουλα οντα το βλεπουμε πολυ ξεκαθαρα πια.....

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      15. Γεια σου φιλε celin

        Ουτε και εγω ειχα διαβασει το βιβλιο μεχρι καποια χρονια πριν οταν "επεσα" πανω του και ετσι χαρηκα επειδη οντως ειναι διαφωτιστικο και δεν αναφερεται μονο στις συνεπειες της Τιβη, αλλα θετει πολλα ερωτηματικα ως προς το τι ειναι τελικα καλο και ανεκτο με την τεχνολογια που καποιοι βιαστηκαν να την εισαγουν καις την εκπαιδευση χωρις να δουν τα μειονεκτηματα της. Ο τι και να πουμε για τον WATERS και τους στιχους του ειναι λιγο . Και αυτος οπως και ολα τα μελη των Pink Floyd ειναι πολυ αξιολογα ατομα με σπουδες και προοδευτικα μυαλα.

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      16. Καλησπερα Swell

        Τοσο πολυ διάβασμα στην Ελλαδα λοιπον; ;)) Μαλλον ετσι οπως τα λες εξηγειται το οτι πολλοι εκει "ουτε ξέρουν που πατάν ούτε που πηγαίνουν" και κυριως ποιο ειναι το συμφερον τους σαν εργαζομενοι!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      17. Γεια σου κουμπαρε Μανο

        Συμφωνω και παλι, αλλα διαβασε και το βιβλιο αν το πετυχεις... :)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      18. Φιλε Δημητρη

        Και εγω το διαβασα το ευχαριστο που ειπες και ας ελπισουμε οτι θα εφαρμοστει οτι οι ναυτεργατες εδω θα εμποδίσουν τον ελιμενισμό και την φορτο-εκφόρτωση εμπορευμάτων από και προς Ισραηλινά πλοία στη Σουηδία! Συμπαρασταση, (Σουηδικε) λαε!!

        http://pulse.gr/mpoykotaz-apo-ta-limania-tis-soyidias/news/207610/

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      19. Καλησπερα Jean - Lyc

        Ειναι αληθεια οτι με λίγους στίχους ανταλλασσει κανεις πολλα νοήματα και ειναι πολυ ωραιο οταν καποιοι συμφωνουν και σε μουσικη αλλα και στις ιδεες που βρισκονται πισω απο καθε καλο κομματι οπως π.χ αυτα των Pink Floyd και των μελων του. ;)

        Καλο βραδυ!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      20. Γεια σου φιλε Laplace

        Σε ολα χρειαζεται προσοχη, οι καιροι ειναι πονηροι και το διαδικτυο ειναι ενα ισχυρο οπλο πληροφορησης, αλλα συχνα μπορει να ειναι και το αντιθετο... Καλο σ/ko και σ εσενα! :)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      21. Kαλησπερα Ephemeron

        Το παραδειγμα που αναφερεις ειναι πραγματι πολυ ενδεικτικο της καταστασης που βρισκονται ορισμενοι που προτιμουν να ειναι κλεισμενοι μεσα σε 4 τοιχους με τα PC κλπ gadgets, αντι να κανουν μια βολτα εξω...Σημεια των καιρων που δειχνουν τι αλλο,απ το οτι δεν παμε καθολου καλα.......

        Kαλο βραδυ και μακρια απο τετοιες περιπτωσεις! ;)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      22. Ο Roger δεν παίζεται. Τον είχα δει πριν κάποια χρόνια στην Μαλακάσα, απίστευτα εγκεφαλικός. Σου προτείνω το live dvd του 'In the flesh'. Θα καταλάβεις τι σημαίνει να κατέχεις την πεμπτουσία της μουσικής.

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      23. Kαλησπερα elf

        Σαν fan του Roger και των Pink Floyd
        καταλαβαινω τι εννοεις! ;) Εχω παει σε συναυλια που εδωσαν εδω στη Στοκχολμη και ηταν το κατι αλλο!

        Καλο βραδυ!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      24. Προσπαθούσα ν' αποφασίσω αν είμαι με τον Χάξλεϊ ή με τον Όργουελ και κατέληξα ότι είμαι και με τους δύο.Ο Ζ.Π.Μανσέτ λέει ότι η ανάγνωση είναι η μεταφορά της συνολικής ανθρώπινης μνήμης.Επισημαίνει δε ότι δεν αρκεί η ανάγνωση μόνον επιστημονικών ή ιστορικών βιβλίων αλλά και μυθιστορημάτων,τα οποία μεταφέρουν συναισθήματα και κοινωνικές συμβάσεις της στίγμης που γράφονται(μυθιστορηματογράφος γαρ).Συμπληρώνει τέλος ότι το διάβασμα της εφημερίδας δεν συνιστά ανάγνωση...

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      25. Δεν τον γνώριζα τον δίσκο και όμορφα που με έναυσμα αυτόν επεκτάθηκες στη κοινωνική πραγματικότητα.

        Καλή σου μέρα!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      26. Kαλησπερα Σελιτσανε

        Μου αρεσε το αποφθεγμα του Μανσέτ ότι η ανάγνωση είναι η μεταφορά της συνολικής ανθρώπινης μνήμης, αλλα... πειτε του αλλοιμονο αν δεν διαβαζουμε και εφημεριδες, αλλα και oποιο αλλο μεσο εχουμε προσβαση ;)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      27. Γεια σου φιλη Μαριανα

        Να σαι καλα, καλο σου απογευμα!

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      28. Ο Μανσέτ ως αριστερός-αναρχικών αποχρώσεων-δεν θα απέρριπτε ποτέ τις εφημερίδες.Απλώς κάνει έναν διαχωρισμό μεταξύ ενημέρωσης και ανάγνωσης.(Επειδή το μετέφερα από μνήμης ίσως φταίω εγώ για την ασάφεια του πράγματος.)

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      29. εμένα περισσότερο απόλα με συγκλόνισε η φράση "Τα παιδιά είναι τα ζωντανα μηνύματα που στέλνουμε σε ένα χρόνο που δεν θα δούμε ποτε"...
        Ο Roger Waters, η ψυχή και η καταστροφή των pink floyd... το βαθος και η σοφία του είναι τόσο διαχρονικά.. ελπίζω τόσο ο Rogers όσο και ο Postman να μην βγουν αληθινοί και τελικά να μην καταντήσουμε ένα zombie είδος ζωής, Αν δεν έχουμε ήδη γίνει κάπως έτσι δηλαδή.

        ΑπάντησηΔιαγραφή
      30. Γεια σου φιλη zekia

        Ολα καλα; ;)

        Και εμενα αυτη ακριβως η φραση για τα παιδια μου εκανε εντυπωση και απευχομαι τις ασχημες προβλεψεις του Postman αν και δεν απεχουν πολυ απο καταστασεις που ολοι γνωριζουμε ασχετα αν δεν θελουμε να παραδεχθουμε...

        ΑπάντησηΔιαγραφή

      "Tα ...πολλά λόγια δεν ειναι...φτώχεια! (Οι νεοφιλελευθερες,... ''σοσιαλδημοκρατικές'' και ..φασιστικές πολιτικες, ομως;)